Du khách tham quan và trải nghiệm hái chè tại xã Mỹ Bằng (Yên Sơn). Ảnh: Quốc Việt
Chưa tương xứng với tiềm năng
Đặc điểm tự nhiên của Tuyên Quang đã tạo ra nhiều dạng địa hình, nhiều tiểu vùng khí hậu khác nhau. Qua đó, hình thành hệ động thực vật phong phú, đa dạng. Mỗi vùng miền có những sản vật đặc trưng có thương hiệu, thu hút du khách đến tham quan đón nhận. Đến với Yên Sơn, Hàm Yên là hình ảnh của những đồi chè trải dài ở Mỹ Lâm, Mỹ Bằng; vườn bưởi, vườn hồng xum xuê trái ở Xuân Vân, Phúc Ninh; những vườn cam sành ngọt lịm của người dân Phù Lưu, Minh Dân, Yên Thuận, Yên Lâm…
Cùng với đó là thương hiệu nông nghiệp sạch: Chè Bát Tiên, chè Ngọc Thúy, miến dong Hợp Thành, miến dong Hảo Hán, vịt bầu Minh Hương, mật ong Cao Đường… Lên với Na Hang được thưởng thức món cá chép ruộng Hồng Thái, cốm Côn Lôn và các sản phẩm đặc sản như thịt chua, rau sạch, thịt trâu khô, rượu ngô… Huyện Lâm Bình gần đây không chỉ được biến đến với dịch vụ homestay ở Lăng Can, Thượng Lâm, Khuôn Hà mà còn thu hút du khách với những nông sản đặc trưng như rau bò khai, rau ngót rừng, trang trại lợn đen, lợn tên lửa…
Bên cạnh đó, một số vùng, miền trong tỉnh có phương thức canh tác độc đáo. Điển hình như canh tác trên các thửa ruộng bậc thang ở Hồng Thái (Na Hang); thu hái, chế biến bằng thủ công và thưởng thức chè Shan tuyết; nuôi cá khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang… Đặc biệt, người dân bản địa luôn thân thiện, nhiệt tình và mến khách, khiến du khách đã đến một lần là nhớ mãi. Rõ ràng, từ những đặc điểm tự nhiên, phương thức canh tác độc đáo với sự đa dạng về nông sản, văn hóa ẩm thực... là cơ hội lớn cho các địa phương trong tỉnh phát triển du lịch nông nghiệp.
Du khách thăm mô hình Hợp tác xã Mây tre đan Nhật Minh, thôn Nà Kẹm, xã Khuôn Hà (Lâm Bình). Ảnh: Hoàng Niềm
Hiện nay, tỉnh ta đã xây dựng một số tua, tuyến du lịch gắn với nông nghiệp như: Tuyến du lịch sinh thái tại một số điểm trồng cam sành như Yên Phú, Phù Lưu (Hàm Yên); tuyến du lịch lịch sử kết hợp trải nghiệm làng chè Vĩnh Tân (Sơn Dương); tuyến du lịch cộng đồng tại các xã Lăng Can, Khuôn Hà, Thượng Lâm (Lâm Bình)… Nhưng trên thực tế, một số tua du lịch chưa thu hút được khách. Ông Lê Quốc Thu, Trưởng Ban Quản lý Khu du lịch Suối khoáng Mỹ Lâm (Yên Sơn) cho biết: “Chúng tôi xây dựng tua trải nghiệm đồi chè Mỹ Lâm, Mỹ Bằng. Ngoài chụp ảnh, du khách có thể tham gia hái chè, sao chè, thưởng thức trà… Tuy nhiên, thời gian đầu tua hoạt động hiệu quả, nhưng hiện nay thì rất ít khách. Nguyên nhân là do chưa có sự kết nối với các đơn vị lữ hành để giới thiệu tua, quảng bá tới du khách”.
Tại các huyện Na Hang, Lâm Bình, mô hình homestay hấp dẫn nhiều du khách. Các tua du lịch nông nghiệp đã hình thành như: Trải nghiệm ngắm ruộng bậc thang; thưởng thức món đặc sản như thịt chua, rau sạch, thịt trâu khô, rượu ngô... Nhưng theo anh Hoàng Văn Thức, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện, phần lớn du khách chỉ mới dừng lại ở mức độ lưu trú, tham quan, ngắm cảnh và chụp ảnh mà chưa có nhiều trải nghiệm với các hoạt động trong đời sống của người dân địa phương. Vì vậy, nguồn thu nhập của người dân từ các dịch vụ du lịch chưa tương xứng với tiềm năng.
Phát triển du lịch nông nghiệp bền vững
Phát triển du lịch tiếp tục được Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2015 - 2020 xác định là một trong ba khâu đột phá của tỉnh. Để cụ thể hóa chủ trương đó, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch Phát triển du lịch giai đoạn 2016 - 2020. Trong đó, nêu rõ về vấn đề xây dựng kế hoạch phát triển các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao phục vụ phát triển du lịch. Ông Hà Văn Ngạc, Chi cục trưởng Chi cục phát triển nông thôn, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, thực tế cho thấy, tại một số địa phương để nông nghiệp gắn liền với du lịch thì cần tập trung hoàn thiện các sản phẩm nông nghiệp và làng nghề mang tính đặc thù, đi đôi với xây dựng thương hiệu.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã xây dựng kế hoạch phát triển các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao phục vụ nhu cầu du lịch. Theo đó, ngành khuyến khích các địa phương, tổ chức, cá nhân chủ động xây dựng, quản lý nhãn hiệu sản phẩm, hình thành nên thương hiệu riêng. Hiện nay, trong số 36 nông sản hàng hóa đã được cấp nhãn hiệu, nhiều sản phẩm gắn liền với địa danh như: Chè Khau Mút Thổ Bình, cam sành Hàm Yên, bưởi Phúc Ninh, hồng Xuân Vân, mật ong Tuyên Quang, gà sạch Mỹ Bằng… Đây chính là bước đi hiệu quả để mỗi địa phương trong tỉnh định hình phong cách, bản sắc du lịch.
Khách du lịch quốc tế tham quan gian hàng nông sản tại Lễ hội Lồng tông,
xã Thượng Lâm (Lâm Bình). Ảnh: Minh Hoa
Công ty Lữ hành FiveStar travel Hà Nội đã đầu tư trang thiết bị tại thôn Nặm Đíp, xã Lăng Can và Bản Bon, xã Phúc Yên (Lâm Bình). Bao gồm: Nhà vệ sinh, phông rèm, điện thắp sáng, chăn, ga, gối, đệm… với tổng kinh phí hơn 1 tỷ đồng. Giám đốc Lương Duy Doanh bày tỏ, cái khó khăn vẫn là nhận thức của người dân bản địa. Nhiều hộ dân vẫn còn dè chừng, chưa mạnh dạn tiếp cận. Do đó, trước mắt cần tuyên truyền giúp người dân hiểu rõ hơn tầm quan trọng của du lịch nông nghiệp. Từ đó từng bước thay đổi tư duy, cách làm dịch vụ, tăng thu nhập ngay trên mảnh đất quê hương. Đồng thời, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa địa phương, doanh nghiệp lữ hành để tạo ra các tua, tuyến hợp lý, giúp du khách có những trải nghiệm khác biệt chỉ có ở vùng nông thôn, miền núi xứ Tuyên.
Anh Phùng Xuân Khánh, Giám đốc Công ty du lịch Tiền Phong, đại diện Group Vietnamtravel Hà Nội nói: “Theo kinh nghiệm của nhiều địa phương, để du lịch nông nghiệp phát triển thì không nhất thiết phát triển rộng, ồ ạt mà cần tạo ra các tua đặc trưng, có điểm nhấn. Ví như nhắc đến Hà Giang thì có tua trải nghiệm cày, tra ngô trên ruộng đá; ở Lào Cai có tua hái dâu ở Sapa… Tương tự ở Tuyên Quang có nhiều sản vật cũng như phương thức canh tác đặc trưng, dựa vào đó chúng ta có thể xây dựng tua du lịch “đặc sản”. Ví dụ như: Tua trải nghiệm lòng hồ thủy điện Tuyên Quang, du khách cho cá ăn, bắt cá, thưởng thức cá; Tua trải nghiệm du lịch Hồng Thái (Na Hang), ngắm ruộng bậc thang, gặt lúa, thu hoạch dâu tây…”.
Bên cạnh đó, công tác quảng bá du lịch nông nghiệp cần được chú trọng triển khai qua nhiều hình thức như: Ấn phẩm du lịch, phương tiện truyền thông, mạng xã hội. Ông Đỗ Trung Kiên, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư tỉnh cho biết, Trung tâm thường xuyên xây dựng các gian hàng về du lịch tham gia nhiều hội chợ, ngày hội về du lịch ở các địa phương trong nước. Trong đó, ưu tiên lựa chọn xúc tiến tại những thị trường lớn như: Hội chợ Du lịch quốc tế Việt Nam - VITM Hà Nội, Ngày hội du lịch thành phố Hồ Chí Minh, Lễ hội Tràng An (Ninh Bình)…
Phát triển nông nghiệp gắn với du lịch được đánh giá là tiềm năng mới để người nông dân làm giàu trên chính làng quê của mình, nâng cao giá trị sản phẩm. Hy vọng các đơn vị, địa phương sẽ có bước đi vững chắc, cách làm phù hợp để loại hình dịch vụ này trở thành “con gà đẻ trứng vàng” cho ngành du lịch và nông nghiệp tỉnh nhà.
Theo TQĐT